Spis treści
Maroko ma dobrze rozwinięty system transportowy, oferujący różne rodzaje transportu, na każdą kieszeń i o różnym komforcie. Do podróżowania po Maroku, możesz wybrać autobus, taksówkę, pociąg, wypożyczenie samochodu lub motocykla, własny samochód z Europy, samolot, wycieczki 4×4 lub zorganizowaną wycieczkę objazdową z firmą turystyczną.
Podróżowanie po Maroku jest łatwe, niedrogie i bezpieczne. Po prostu znajdź sposób, który Cię zadowala i zacznij odkrywać Maroko. Na tej stronie znajdziesz nasz kompleksowy przegląd transportu w Maroku, informacje o różnych sposobach przemieszczania się w Maroku, aby zaplanowanie podróży było lekkie i przyjemne.
Większość dużych miast i miasteczek jest bardzo dobrze skomunikowana, a lokalne trasy łączą większość mniejszych miejscowości i wiosek.
Miasta mają zazwyczaj system autobusów miejskich do przemieszczania się. Jednak małe miejskie taksówki (petit taxi) znacznie ułatwiają poruszanie się, szczególnie jeśli nie znasz miasta, w którym się znajdujesz. Rabat i Casablanca mają tramwaje, który są niedrogim i bezpiecznym sposobem poruszania się po tych dwóch miastach. Krajowa sieć kolejowa łączy większośc dużych miast i zapewnia malowniczy sposób podróżowania na większe odległości.
Najnowszy dorobek systemu transportowego Maroka to szybki pociąg (LGV), który jest jednocześnie pierwszym pociągiem dużych prędkości w Afryce, i osiąga prędkość 320 km/h. Szybki pociąg łączy Tanger i Casablankę w 2 godziny i 10 minut zamiast normalnego 5-godzinnego przejazdu pociągiem. Pociąg będzie także zatrzymywał się na stacji Kenitra w Rabacie.
Pociąg w Maroku
Podróż pociągiem w Maroku jest bardzo prosta.
Marokańska sieć kolejowa o długości 2067 km nie obejmuje całego terytorium kraju, ale można podróżować pociągiem do wielu miejsc w zachodniej i północnej części kraju, m.in. do miast Tanger, Asilah, Rabat, Casablanca, Settat, Marrakesz, Meknes, Taza i Nador.
Długodystansowe linie kolejowe w Maroku
Długodystansowe nocne linie kolejowe w Maroku można zorganizować w następujący sposób:
- Linia Casablanca-Oujda przez Rabat, Sale, Fes i Taourirt (Train-Hotel): odjazd Casablanca 21:15 – przyjazd Oujda 07:00.
- Linia Oujda-Casablanca: odjazd Oujda 21:00, Taourirt 22:43, Fes 03:00, Rabat 06:15 – przyjazd Casablanca: 07:15.
- Linia Marrakesz-Tanger przez Casablankę, Rabat, Kenitra: odjazd Marrakesz 21:00, Casablanca 00:45, Rabat 01:57 – przyjazd Tanger 07:25.
- Linia Tanger-Marrakesz: odjazd Tanger 21:05, Kenitra: 02:35, Rabat: 3:15, Casablanca: 4:30 – przyjazd Marrakesz: 08:05.
- Linia Casablanca-Nador: odjazd Casablanca 19:45, Fes 0:15 – przyjazd Nador 06:00.
- Linia Nador-Casablanca: odjazd Nador Ville 19:43, Fes 01:00 – przyjazd Casablanca 06:15.
- Linia Tanger-Nador przez Fez: odjazd Tanger 21:35, Fez 02:30 przyjazd Nador 09:32
- Linia Nador-Tanger przez Fez: odjazd Nador 17:43, Fes 23:00, przyjazd Tanger 07:00
Czasy przejazdów
Pociągi są w miarę punktualne, a orientacyjne czasy przejazdów to:
- Marrakesz do Tangier: około 9,5 godziny.
- Casablanca do Tanger: 4 godziny i 45 minut.
- Rabat do Oudja: około 9 godzin.
Wszystkie ogłoszenia z głośników na stacjach kolejowych są w języku arabskim i francuskim, dodatkowo na stacjach znajdują się informacje o przystankach i rozkładach jazdy. Strona internetowa operatora kolejowego jest w języku francuskim, ale łatwo się po niej intuicyjnie poruszać, nawet jeśli nie znasz języka.
Większość pociągów oferuje bilety pierwszej i drugiej klasy. Obie klasy są wygodne. Pierwsza klasa jest droższa, ale masz zarezerwowane miejsce siedzące i miejsce na bagaż. W drugiej klasie nie ma rezerwacji miejsc i może się okazać, że będziesz musiał stać. Pierwsza klasa to zatem dobra opcja, jeśli masz długą podróż z dużymi walizkami lub jeśli podróżujesz w czasie wakacji, a pociągi są pełne.
W pociągach nocnych można rezerwować bilety na łóżko lub kuszetkę.
Autobus w Maroku
Jeśli chodzi o podróżowanie autobusem w Maroku to na dworcach autobusowych każdego miasta znajduje się wiele prywatnych firm przewozowych prowadzących dalekobieżne podróże w Maroku i obsługujących praktycznie każde miasto. Ich sieci autobusowe pokrywają prawie cały kraj i oferują różne poziomy komfortu po stosunkowo przystępnych cenach.
Regularne autobusy, używane są głównie przez mieszkańców i obowiązuje tu zasada kto pierwszy ten siedzi. Niektóre pojazdy mogą być trochę zużyte i zazwyczaj nie mają klimatyzacji. Trasy są dłuższe, autobusy wiją się przez lokalne wioski podczas podróży. Jeśli podróżujesz z psem (lub kotem) po Maroku, te linie akceptują zwierzęta.
Oprócz tych firm istnieją jeszcze dwie niezawodne i lepszej jakości firmy: SUPRATOURS i CTM. I choć są droższe, to one są najczęściej wybierane przez cudzoziemców.
Te prywatne firmy oferują luksusowe autobusy o krótszym czasie podróży ze względu na bardziej bezpośrednie trasy. Miejsca są często rezerwowane. Autobusy są zwykle bardziej komfortowe, ponieważ mają klimatyzację. Niektóre mają nawet telewizor i mogą oferować inne usługi i udogodnienia, jak np WiFi.
Jeśli planujesz odbyć długą podróż lub jedziesz w szczycie sezonu powinieneś zarezerwować bilet z wyprzedzeniem. Bilety na autobusy CTM i SUPRATOURS można zarezerwować online lub na dworcu danego operatora.
Czasy przejazdów autobusem z Marrakeszu
Czasy przejazdów autobusów z Marrakeszu do głównych miejscowości:
- Podróż Marrakesz do Agadir zajmuje 4 godziny i kosztuje 110 dirhamów.
- Podróż Marrakesz do Ouarzazate trwa 4 godziny i kosztuje 90 dirhamów.
- Podróż Marrakesz do Casablanki trwa 3:20 godzin i kosztuje 90 Dirhamów.
- Podróż Marrakesz do Fezu zajmuje 7 godzin i kosztuje 195 dirhamów.
- Podróż Marrakech do Essaouira trwa 3 godziny i kosztuje 90 dirhamów.
- Podróż Marakesz do Merzouga trwa 12,5 godziny i kosztuje 130 Dirhamów
- Podróż Marrakech do Zagora trwa 12 godzin i kosztuje 135 dirhamów.
- Podróż Marakesz do Dakhli trwa 24 godziny i kosztuje 490 Dirhamów.
Samolotem w Maroku – loty krajowe po Maroku
Dla tych, którzy nie lubią długich podróży lądowych, narodowe linie lotnicze Royal Air Maroc oferują wygodne połączenia międzymiastowe.
Jest to oczywiście najdroższa opcja przemieszczania się po Maroku. Jednak najwygodniejsza dla tych którzy mają mało czasu, a mają dodatkowe fundusze.
Loty krajowe łącza między miasta: Tanger, Casablanca, Marrakesz, Ouarzazate, Errachidia, Fez, Meknes, Laayoune i Dakhla, Agadir, Beni Mellal, Essaouira, Guelmim, Nador, Oujda, Rabat, Tetouan i Zagora, skracając znacznie podróż na większe odległości.
Bilety można bez problemu kupić online na stronie linii lotniczej, placąc kartą.
Od niedawna loty międzymiastowe w Maroku zaczęła obsługiwać także linia lotnicza Air Arabia Maroc, która oferuje loty już od 25 €.
Oferowane przez Air Arabia bezpośrednie loty to:
- Casablanca do Nador i Dakhla
- Marrakesz do Fez, Tanger i Dakhla
- Fez do Marrakesz, Agadir i Errachidia
- Agadir do Fez, Tanger i Rabat
- Tanger do Nador, Marrakesz i Agadir
- Rabat do Agadir
- Nador do Casablanca i Tanger
- Errachidia do Fezu
- Dakhla do Casablanca, Marrakesz
Lotniska w Maroku z największa liczba pasażerów w 2015 roku były to lotnisko Mohammed V w Casablance, lotnisko Menara w Marrakeszu, lotnisko Al Massira w Agadirze, lotnisko Ibn Batouta w Tangerze i lotnisko Saiss w Fezie.
Lotnisko w Marrakeszu znajduje się bardzo blisko miasta, tylko 6 km od centrum. Jeśli nie masz dużo bagażu, możesz wziąć autobus, który zabierze Cię do centrum miasta. Bilet autobusowy kupuje się u kierowcy. Jeśli chcesz jechać szybciej, wybierz taksówkę, możesz targować cenę. Za 15 minut jazdy samochodem do medyny możesz zapłacić od 100 do 200 dirhamów, w zależności od Twoich możliwości negocjacji. Choć ceny są stałe, i wypisane na tablicy koło postoju taksówek, kierowcy zawsze starają się ugrać swoje. Cena jest za cały samochód.
Warto rozważyć opcję transferu lotniskowego z riadu, cena jest trochę wyższa, ale mamy spokój, że kierowca nie będzie kluczyć prubując znaleźć jeden z tysiąca riadów.
Lotnisko Fez znajduje się około 15 km od miasta. Jeśli nie masz dużo bagażu możesz wziąć autobus numer 16, który kosztuje 20 dirhamów, a podróż z lotniska Fez do centrum trwa od 30-60 minut. Bilet jest kupowany u kierowcy. Autobus zatrzymuje się obok dworca kolejowego w Fez. Istnieje również shuttle transfer z lotniska, autobus z napisem “Fez – Lotnisko”, który znajduje się na zewnątrz budynku terminala przylotów. Kursuje mniej więcej co 30 minut, a podróż z dworca kolejowego na lotnisko zajmuje 25 minut. Bilet można kupić u kierowcy. Jeśli wolisz, możesz wziąć taksówkę, która jest szybsza. Cena jest stała i kosztuje 120 dirhamów z lotniska do centrum miasta. Cena jest za cały samochód, niezależnie ile osób jedzie.
Taksówki w Maroku
Taksówki są bardzo popularnym sposobem przemieszczania się zarówno wśród marokańczyków, jak i wśród turystów.
Grand taxi
W większości dużych miast znajduje się kolejna usługa transportowa, jaką jest Grand Taxi (dosłownie Duże taksówki).
To taksówki kursujące między miastami i miasteczkami. Są to często stare poobijane nieśmiertelne mercedesy, dzięki nowym przepisom, w dużej mierze zastąpione już przez nowsze modele, jak np. Dacia Espace. Ich kolor jest jednolity dla miasta, z którego pochodzą.
Zabierają one od 6 do 8 osób w zależności od modelu samochodu. To bardzo popularny i elastyczny system transportowy, mający wiele zalet.
- są szybsze niż autobusy
- odjeżdżają kiedy są pełne, co daje możliwość wyboru czasu podróży i częste odjazdy
- idealny dla większych grup (bez dużego bagażu), prawie jak prywatny transport
- gwarantuje łatwy dojazd z dużych miast do pobliskich miejscowości
Duże taksówki mają, tak jak autobus, ustaloną trasę, ale wysadzają pasażerów w dowolnym miejscu na trasie.
Ich postój znajduje się często blisko głównego dworca autobusowego, ale niekoniecznie. W największych miastach jest nawet kilka postojów Grand taxi, często zlokalizowanych przy trasach wylotowych z miasta.
Na małych odległościach można nawet zapłacić za dodatkowe miejsce obok siebie by mieć więcej komfortu, wielu Marokańczyków tak robi również. Można również wynająć całe auto, lub dopłacić za ilość osób brakujących do pełnego auta, by szybciej ruszyć (możesz negocjować z innymi pasażerami, by się wszyscy zrzucili).
Za miejsce w Grand taxi przy odległość do około 20 km zapłacisz nie więcej niż 10 dirham. Przykładowa podróż Grand taxi z Zagory do Ouarzazate kosztuje około 80-90 dirham (3h jazdy).
Ceny za przejazd taksówką są wyższe w nocy o 50-100%.
Petit taxi
W odróżnieniu od Grand taxi, Petit taxi (dosłownie Małe taksówki) to taksówki miejskie i nie mogą wozić pasażerów poza jego granice – wchodzą wtedy w kompetencje Grand taxi.
Petit taxi to standardowe trzyosobowe taksówki, które dowiozą Cię pod drzwi. Jeśli chcesz jechać sam, musisz zapłacić za pozostałe 2 miejsca, inaczej kierowca będzie zabierał innych pasażerów po drodze. Wedle marokańskiego prawa kierowca nie może zabrać więcej niż 3 pasażerów, więc jeśli podróżujecie w grupie musicie się rozdzielić.
Petit taxi łapie się je na ulicy machając ręką. Można je znaleźć w większych miastach i często jest też kilka postojów taksówek rozproszonych po całym mieście. Ich kolor jest jednolity dla miasta, w którym się znajdują, więc w Rabacie są niebieskie, w Fez – zielone, w Marrakeszu – żółte, w Casablance – czerwone, a w Ouarzazate – beżowe. Rozpoznasz je również po bagażniku na dachu.
W niektórych miastach Petit taxi mają licznik, który zostanie uruchomiony zaraz po wejściu na auta i nie można negocjować taryfy – wtedy podana cena jest za auto, nie za jednego pasażera i im dalej jedziesz tym więcej płacisz. Gdyby kierowca nie chciał włączyć licznika, w takim przypadku albo znajdź inny pojazd, albo ustal swoją cenę przed rozpoczęciem podróży. Minimalna jazda to 7 dirham w ciągu dnia i 10 dirham w nocy.
Niektóre miasta mają odgórnie ustalone ceny za pojedynczy przejazd (np. w Ouarzazate jeden przejazd kosztuje 5dh za osobę w dzień, wieczorem i w nocy 7dh). Przy dłuższym kursie przez całe miasto można dać więcej.
Wypożyczenie samochodu w Maroku
Wynajem samochodu w Maroku jest łatwy i nie ma większych problemów papierkowych.
Najczęściej wystarczy krajowe prawo jazdy, ale niektórzy mogą wymagać międzynarodowego prawa jazdy.
Musisz mieć co najmniej 21 lat i posiadać kartę kredytową, z wystarczającą ilością środków. W Maroku istnieje kilka wypożyczalni samochodów. Duże i znane wypożyczalnie samochodów jak Budget, Avis, Hertz mają swoje siedziby we wszystkich głównych miastach i lotniskach Maroka, ale istnieje też wiele małych firm, które wynajmują samochody i jeepy 4×4 w często bardziej konkurencyjnych cenach.
Lokalne agencje wynajmu samochodów w Maroku znajdują się zawsze w nowej części miasta, a nigdy w obrębie medyny. Wynajem niewielkiego samochodu benzynowego może kosztować od 25-35 euro dziennie poza sezonem, a w sezonie wzrośnie do 50 euro za dzień. Wypożyczenie jeep 4×4 kosztuje od 75 do 120 euro za dzień, w zależności od pory roku. Są firmy, które mają limit kilometrów w wynajmie, ale inni nie. Zwróć uwagę na te szczegóły, aby nie zaskoczyły Cię przy oddawaniu pojazdu.
W sezonie i w miastach startowych jak Agadir czy Marrakesz, warto zarezerwować auto z wyprzedzeniem.
Porady przed wypożyczeniem auta w Maroku są takie same jak przy wypożyczaniu auta w każdym innym kraju.
Porady przed wypożyczeniem auta w Maroku
- bardzo dokładnie obejrzyj auto przy odbiorze i zgłoś wszystkie zauważone usterki (dobrym pomysłem jest nagranie filmiku z oględzin auta z zewnątrz i wewnątrz)
- przeczytaj dokładnie umowę (powinna być w języku francuskim i angielskim) zanim ją podpiszesz
- sprawdź co konkretnie zawiera cena (podatek, ubezpieczenie, gps, etc).
Jeśli nie jesteś doświadczonym kierowcą lub nie chcesz spędzać czasu na nawigacji po Maroku, inną możliwością jest wynająć samochód z kierowcą. Jest to opcja droższa, ale wygodniejsza i pozwalająca zaoszczędzić czas.
Autostop w Maroku – hitchhiking
Podróżowanie autostopem w Maroku może nie być tak łatwe, jak mogłoby się wydawać. W strefie północnej w rejonie Ketamy i Gór Riff należy zwrócić uwagę, że jest to region produkcji, przemytu i handlu narkotykami, stwarzając tym samym większe zagrożenie niż w pozostałej części kraju.
Ogólnie rzecz biorąc, Marokańczycy nie lubią brać obcych do samochodu i zatrzymują się znacznie rzadziej dla autostopowiczów. Najczęściej ludzie, których widzisz na poboczach dróg, nie spodziewają się złapać stopa, ale czekają na taksówkę lub autobus.
Jeśli chcesz złapać stopa w Maroku, możesz czasem ryzykować stanie przez wiele godzin, zanim zostaniesz zabrany. A jeśli masz szczęście, to znajdziesz stopa i nawet zostaniesz zaproszony na nocleg i ugoszczony.
W Maroku nie ma prawdziwego fizycznego zagrożenia dla autostopowiczów, ale jest to bez wątpienia najmniej praktyczny sposób podróżowania po kraju. Zwłaszcza kobiety powinny być ostrożne. Tak czy inaczej, wszystko jest możliwe i możesz mieć szczęście załapać się na jazdę z jakimś obcokrajowcem, na przykład w wynajętym samochodzie, lub z Marokańczykiem wracającym z pracy z innego miasta i potrzebującym kogoś, z kim będzie mógł rozmawiać podczas podróży.
Wycieczka objazdowa po Maroko
Dla wielu najdogodniejszym sposobem podróżowania po Maroku okaże się prawdopodobnie wykupienie wycieczki od wyspecjalizowanej firmy organizującej wycieczki objazdowe po Maroku.
Zorganizowane wycieczki mogą rozpoczynać się we wszystkich większych miastach, ale zazwyczaj startują z Marrakeszu, Fezu lub z Casablanki.
Istnieje kilka wycieczek podstawowych, takich jak: Szlak Cesarskich Miast, Szlak Tysiąca Kazb, Trasa Marrakesz-Pustynia, itp.
Istnieją wycieczki prywatne po Maroku, w których będziesz miał do dyspozycji kierowcę i jeepa. Dostępne są pakiety z pełnym i niepełnym wyżywieniem. Cena zawsze obejmuje transport i zakwaterowanie. Jedną z mocnych stron tego sposobu podróży jest to, że jeśli masz grupę przyjaciół, ogólna cena wycieczki jest tańsza niż w przypadku samodzielnego podróżowania. Oznacza to, że cena transportu zostanie podzielona między wszystkich, obniżając średni koszt na dzień na osobę.
Innym rodzajem wycieczek zorganizowanych są grupowe wycieczki objazdowe, do których możesz dołączyć podróżując w pojedynkę. Cena pokrywa transport, kierowcę i wyżywienie. Grupa liczy minimum 5 osoba, a maksymalnie 17. Jest to najtańszy sposób by zobaczyć wiele atrakcji Maroka w krótkim czasie.
